Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine Türkiye’ye geldi. İki lider, baş başa görüşmelerinin ardından kameraların karşısına geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna’nın NATO üyeliğini hakettiğini söyledi. 17 Temmuz’da sona erecek tahıl koridoru anlaşmasına da değinen Erdoğan, sürenin uzatılması ile ilgili netice alacaklarını ümit ettiklerini ifade etti.
GÖRÜŞME 2.5 SAAT SÜRDÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Vahdettin Köşkü’nde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi kabul etti. İkilinin görüşmesi dün saat 21.00 sıralarında başladı. Erdoğan ve Zelenski’nin baş başa görüşmesi yaklaşık 2.5 saat sürdü.
İki liderin görüşmesinin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Zelenski, yaptıkları görüşmenin ardından kameraların karşısında açıklamalarda bulundu.
Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
Zelenski ve heyetini misafir etmekten memnuniyet duyduğunu dile getiren Erdoğan, “Kıymetli dostumla son yüz yüze görüşmemizi geçen sene ağustosta Lviv’de gerçekleştirmiştik. Kendisiyle birçok telefon görüşmesi de yaptık.” dedi.
Türkiye-Ukrayna dostluğunun güçlendiğini ifade eden Erdoğan, savaşın önlenmesi için çaba sarf edildiğini söyledi. Erdoğan, “Gerilimin sıcak çatışmaya döndüğü günden beri de hakkaniyete aykırı bu savaşı reddettiğimizi kayda geçirdik. 2014’te Kırım’ın uluslararası hukuka aykırı şekilde ilhakından bu yana Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne egemenliğine ve bağımsızlığına olan desteğimizi tüm platformlarda ilan ettik” diye konuştu.
Ukrayna’ya olan dayanışmanın verilen somut yardımlarla fiiliyatta da sergilendiğini söyleyen Erdoğan, Türkiye’nin savaşın müzakereler yoluyla sona erdirilmesi için en çok çaba harcayan ülke olduğunu belirtti.
Erdoğan, geçen sene mart ayında iki ülke müzakere heyetleri arasında son derece önemli bir görüşmeye İstanbul’da ev sahipliği yaptıklarını hatırlatarak, “Geçen sene temmuz ayında ise BM ile yürüttüğümüz arabuluculuk neticesinde İstanbul’da atılan imzalarla Karadeniz Tahıl Girişimi’ni hayata geçirdik. 1 yılda 33 milyona yakın tahıl ihtiyaç sahiplerine ulaştıran girişimin 17 Temmuz’da dolacak süresinin yeniden uzatılmasını temenni ediyorum.” ifadelerini kullandı.
“UKRAYNA, NATO ÜYELİĞİNİ HAKEDİYOR”
“Ukrayna, NATO’ya üyeliği hakkediyor. Adil bir barışın kaybedeni olmaz.” diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Barış arayışlarına bir an önce geri dönülmesi en samimi arzumuzdur. Ukrayna’nın yeniden ayağa kalkmasında her türlü desteği vereceğiz. Ukrayna’nın geleceğine güvenle bakmamızın en önemli sebeplerinden biri Kırım Tatar Türklerinin canla başla mücadele etmesidir. Soydaşlarımızın haklarının garanti altına alınmasındaki ve özerklik statülerin tahkim edilmesindeki emeklerinden dolayı Zelenski’ye bir kez daha teşekkür ediyorum. Ukrayna ile dayanışma içerisinde olurken savaşın sona erdirilmesi için gayretlerimizi sürdüreceğiz.”
“PUTİN’İN TÜRKİYE’YE ZİYARETİ OLACAK”
Erdoğan, “Esir mübadelesi konusunda Ukrayna tarafını dinledik. Rusya tarafı ile de görüşüyoruz. Konuyu Putin’le de görüştüm. Önümüzdeki ay Putin’in Türkiye’ye ziyareti olacak. Bu arada olacak telefon görüşmelerinde de bu konuyu ele alacağız. Esir takasları öncelikli gündemimiz arasındadır. Takipçisiyiz. Ümit ediyorum ki kısa zamanda netice alalım” dedi.
“Tahıl koridoru meselesinde çalışmalarımızı devam ettireceğiz. 17 Temmuz sonrasını daha ne kadar uzatabiliriz, bunun da çalışması içerisindeyiz. Bunun 3 ayda bir olması gibi bir beklentimiz var. Süreyi de 2 yıla çıkarmak gibi bir gayretin içinde olacağız. Bu konuyu sayın Putin’le de gündeme getireceğiz. Afrika’daki fakir ülkeler hep buraya bakıyor. Bunun beklentisi içinde.
“TAHIL KORİDORUNDA NETİCE ALACAĞIMIZI ÜMİT EDİYORUM”
Ayrıca 12 tane Ukrayna limanlarındaki gemilerin durumunu da konuştuk. Bu gemilerin de serbest bırakılması noktasında gayret edeceklerini söylediler. Bunlar Türk gemileri. İş adamlarımız rahatlamış olacaklar. Bu tahıl koridorundaki süreçle ilgili yapacağımız müşterek çalışmayla netice alacağımızı ümit ediyorum.”
Zelenski’nin açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde:
Ukrayna lideri Zelenski konuşmasında “Tüm hakların menfaatleri dengeli olmalı. Bizim genel bir bakışımız var. Hiç kimse devletimizin ve haklarımızın menfaatlerine karşı olan şeyleri kabul ettiremez. Karadeniz kriz alanı olmamalıdır. Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne olan desteği için minnettarım.” dedi.
Rusya’nın hala kontrol ettiği alan olarak Kırım’daki durumu görüştüklerini ifade eden Zelenski, Karadeniz Tahıl Girişimi’ne olan desteği için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a minnettar olduğunu söyledi.
“BÖLGEMİZDE HALKLARIN İYİLİĞİ BİZE BAĞLI”
Zelenski, konuşmasının devamında “Rusya geminin seyrini manipüle ediyor. Rusya öyle davranıyor ki sanki Karadeniz’deki her şey ona ait. Bölgemizdeki halkların iyiliği bize bağlı. Karadeniz bölgesinde istikrarı sağlamamız lazım.” dedi.
“Savaş zamanında bir araya geldik. Bu zor zamanda sayın Cumhurbaşkanı Ukrayna’ya gelerek bizi destekledi.” diyen Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden seçilmesinin ardından davet üzerine gelen ilk devlet başkanı olmasına dikkat çekti.
Zelenski, konuşmasının devamında şunları söyledi:
“Burada birçok konuyu görüştük. Bizim için insanlar her şeyden önce geliyor. Esir olan Kırım Tatarları almak için de özellikle çalışıyoruz. Sonuç henüz elde etmedik. Bu konuyla ilgili daha fazla detay veremem. Neriman Celal’i de şahsen tanıyorum. Kırım Tatar Formu’na katıldı ve kendisiyle çok fazla görüşme yaptık. Birçok esirimiz gibi o da serbest olacak. Bu yönde desteklerini esirgemen Sayın Cumhurbaşkanına minnettarım.”
Zelenski, görüşmede Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenecek NATO Zirvesi’ni de görüştüklerini belirterek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna’nın NATO’ya üyeliğini hak ettiğini ifade etmesinin kendisini memnun ettiğini de sözlerine ekledi.
ZELENSKİ’DEN GÖRÜŞME ÖNCESİ PAYLAŞIM
Zelenski, görüşme öncesi Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile barış formülü konusundaki pozisyonların koordinasyonu, NATO Zirvesi, güvenlik garantileri, Tahıl Anlaşması, Ukrayna’nın yeniden inşası ve Türk ve Ukraynalı şirketler arasındaki savunma sözleşmeleri konularını ele alacaklarını kaydetmişti.