Alım satım opsiyonu, başka bir varlığa bağlı olarak değişen türev ürünlerine denir. Bunlar; opsiyona ve vadeye bağlı olarak oluşturulan belli bir finansal ürünü, malı veya ekonomik göstergeyi almak ya da satmak için hazırlanan sözleşmelerdir.
Alım satım opsiyonu nedir sorusuna daha ayrıntılı bir cevap verilebilir. Bu finansal işlemler, alıcı ve satıcı olmak üzere iki taraf arasında yapılır. Bu sözleşmede alıcı, ödeyeceği belli bir opsiyon miktarı karşılığında spesifik bir vadeye kadar belirlenen fiyat üzerinden finansal göstergeyi satın alma hakkına sahip olur. Buna ek olarak satıcı, sözleşmeden doğan hakları doğrultusunda malı yasal yollardan satar.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Alım Satım Opsiyonunun Özellikleri Nelerdir?
Alım satım opsiyonu alıcıya hak, satıcıya ise yükümlülük tanır. Bu türev ürünü, belirli bir vadeye ve fiyata dayanır ve yatırım amaçlı kullanılabilir. Ek olarak alıcı ve satıcı bu ürünü korunma ve arbitraj doğrultusunda tercih edebilir.
Uzun taraf, opsiyondaki alıcı kişidir. Bu bireyler, prim ödeme dışında başka bir yükümlülük taşımaz. Alım satım opsiyonu çevirme işleminde birey parayı yatırıma dönüştürür. Kişilerin belli bir vadeye kadar alım ya da satım işlemini gerçekleştirilmesi beklenir. Kişiler sorumluluk aldığı için risk taşır ve satıcıdan teminat alınır.
Opsiyonda finansal göstergenin spot fiyatı kullanım ücretinden yüksekse opsiyon kârdadır. Tam tersi durum söz konusu olduğunda türev ürün zarardadır. Her iki fiyat aynıysa opsiyon başa baş olarak bilinir. Alım satım opsiyonu açma durumunda her iki taraf fiyatları göz önünde bulundurmak zorundadır.
Kaç Tip Alım Satım Opsiyonu Vardır?
Alım satım opsiyonu alma, Avrupa ve Amerikan tipi olmak üzere iki türlüdür. Avrupa tipinde vade bitmeden önce alıcı o ürünü kullanamaz. Uzun taraf vade sonunda yaptığı yatırımdan faydalanabilir. Amerikan tipi alım satım opsiyonunun en spesifik özelliği ise yatırımcının istediği zaman ürünü kullanabilmesidir. Bu durumda birey, ürünün vadesinin bitmesini beklemek zorunda değildir.
Bu ürünler, satın alındığı yer doğrultusunda değişkenlik gösterebilir. Borsada işlem gören opsiyonlar standart sözleşmelidir. Bunlara ek olarak hisse senedi, endeks ve döviz sözleşmelerine dayalı opsiyon seçeneklerinden faydalanılabilir. Tezgâh üstü opsiyonlar borsada listelenmez; bu yüzden taraflar sözleşmenin şartlarını istedikleri gibi ayarlayabilir. Alım satım opsiyonu arttırma işlemi doğrultusunda bireyler yatırımlarını katlayabilir.
Alım Satım Opsiyonlarının Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Alım satım opsiyonunun birtakım avantajları ve dezavantajları vardır. Bu işlem, alıcı için oldukça kârlıdır. Bireyler opsiyon primi dışında bir ödeme yapmaz. Bunun yanı sıra satıcıdan teminat göstermesi istenir. Alıcı, opsiyonu kullanırsa dayanak varlığı alım ve satım hakkına sahip olur. Aynı durumda satıcının satma ve alma zorunluluğu ortaya çıkar.
Alım ve satım opsiyonları yükselen ve düşen piyasa beklentisi doğrultusunda kullanılabilir. Sözleşmede bahsi geçen mal için anlaşılan ileri tarihli alım satım ücretine kullanım fiyatı denir. Bu sözleşmede geçen malın alınıp satılması için opsiyon priminin ödenmesi gerekir. Ödeme işlemi gerçekleştirildikten sonra elde edilen hak, yatırımcılara kâr elde etme imkânı tanır.
