Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Çin’in teşvik tedbirlerinin etkisini gerekçe göstererek gelecek yılın petrol talebi tahminlerini yükseltti, ancak büyüme hızının düşük kalmasının beklendiğini söyledi.
Paris merkezli kuruluş, daha önce günde 990.000 varil olan küresel talebin 2025 yılında günde 1,1 milyon varil artacağını tahmin ediyor. Bu yıla ilişkin tahminler ise büyük ölçüde Çin, Suudi Arabistan ve Endonezya’da beklenenin altında gerçekleşen teslimatlar nedeniyle günde 921.000 varilden 840.000 varile düşürüldü.
Her iki tahmin de zayıf makroekonomik ortam ve petrol tüketimindeki değişimleri yansıtarak geçen yılki günde 2 milyon varilden fazla büyümeden oldukça düşüktür. Ajansın tahminleri, talep artışını bu yıl günde 1,61 milyon varil ve bir sonraki yıl günde 1,45 milyon varil gibi güçlü seviyelerde gören OPEC’in tahminlerinin de önemli ölçüde altında kaldı.
IEA, “2025 için en büyük soru küresel petrol talebi olmaya devam ediyor. Bu yıl Çin’in petrol talebindeki büyümenin aniden durması ve diğer önemli yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerdeki keskin düşüşler fikir birliğini daha yumuşak bir görünüme doğru eğdi” dedi
Toplam küresel talebin bu yıl günde ortalama 102.8 milyon, gelecek yıl ise 103.9 milyon varil olması bekleniyor.
IEA, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve müttefiklerinin üretim artışlarını erteleme kararının potansiyel fazlalığı önemli ölçüde azaltmasına rağmen, mevcut piyasa dengesinin gelecek yıl hala günde 950.000 varil arz fazlasına işaret ettiğini söyledi. OPEC+’nın planlandığı gibi Mart sonundan itibaren gönüllü kesintileri gevşetmeye başlaması halinde, üretim fazlası günde 1,4 milyon varile yükselecek.
Geçtiğimiz hafta OPEC ve müttefikleri, günde 2,2 milyon varillik gönüllü üretim kesintilerini Mart ayı sonuna kadar uzattı ve üreticiler şimdi bu kesintileri 18 aylık bir süre içinde gevşetmeye hazırlanıyor
IEA raporu, petrol fiyatlarının Çin’deki zayıf talep eğilimleri ve gelecek yıl piyasanın arz fazlası yaşayacağı yönündeki endişeler nedeniyle baskı altında kalmaya devam ettiği bir dönemde geldi. Ancak Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Orta Doğu’da yaşanan kargaşa ve Çin’in teşvikleri artırma sözü bu hafta bir miktar destek sağladı. Brent ham petrolü şu anda varil başına 73 dolar civarında işlem görürken, ABD petrol göstergesi West Texas Intermediate varil başına 70 dolar civarında.
Bu arada, IEA, Libya ve Kazakistan üretimindeki toparlanmanın devam etmesi nedeniyle küresel petrol arzının Kasım ayında günde 130.000 varil arttığını söyledi. Toplam arz bu yıl günde ortalama 102,9 milyon varil, gelecek yıl ise günde ortalama 104,8 milyon varil olarak görülüyor.
OPEC+ dışı ülkelerin üretimi, mevsimsel olarak zayıflayan Brezilya biyoyakıt üretimi ve ABD Meksika Körfezi’ndeki kasırgaların etkisi nedeniyle geçen ay azaldı, ancak genel arz artışı hem 2024 hem de 2025’te günde 1,5 milyon varil olarak öngörülüyor.
OPEC+ üyesi ülkelerin ham petrol arzı, Libya’nın piyasaya geri dönmesiyle Kasım ayında günde 310.000 varil artarak 41,4 milyon varile yükseldi. IEA hesaplamalarına göre, üretim kotalarına tabi 18 OPEC+ üyesinin üretimi, esas olarak Kazakistan’ın etkisiyle, zımni hedeflerinin günde 680.000 varil üzerinde gerçekleşti.