Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte doğalgaz adeta uluslararası ticarette bir silah haline geldi. AB geçen yıl 646 milyar dolara mal olan doğalgaz krizini çözmek için tüm risklere rağmen Ukrayna’nın depolarını kullanmayı değerlendiriyor.
Avrupa Birliği, Ukrayna’nın batı sınırının yaklaşık 95 kilometre içerisindeki bir doğalgaz depolama tesislerini kullanmaya hazırlanıyor. AB’nin kritik enerji kaynaklarını savaşın ortasındaki bir ülkeye taşıma planı ise doğalgaz krizinin ne denli ciddi olduğunu gösterir nitelikte. Bloomberg’in haberine göre, AB enerji kaynaklarını güvence altına almak ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in işgal çabalarını engellemek için Bilche-Volytsko-Uherske depolama tesisi kullanılacak.
Tarım arazileri ve ormanlar etrafında olan bu tesis Almanya’nın en büyük tesisinin depolayabileceğinden dört kat fazla doğalgazı saklayabiliyor. Tesis aynı zamanda AB’nin diğer ülkelerine kolayca enerji dağıtabilecek stratejik boru hatlarının üzerinde bulunuyor. Zira depolama tesisi geçmişte Rusya’dan gelen doğalgazın Avrupa’ya dağıtıldığı boru hatlarının bulunduğu transit bir bölgenin üzerinde.
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck yakın zamanlı bir açıklamasında siyasilerin enerji arzını güvence altına almak için önlem almaya devam etmeleri gerektiğini söyledi. Habeck ayrıca Ukrayna’dan Rus doğalgazının gelmemesi halinde kışın sanayi kapasitesinin durabileceği konusunda sert bir uyarıda da bulundu.
Alman Bakan geçtiğimiz hafta pazartesi günü bir konferansta “Henüz hiçbir şey bitmedi. Durumun elverişli olması asıl tehdidin ne olduğunu unutarak aynı hataya tekrar düşmemize yol açmamalıdır” dedi.
Avrupalı yetkililer şimdilerde Bilche-Volytsko-Uherske ve Ukrayna’nın diğer tesislerini destekleyip desteklememeyi düşünüyorlar. Zira Ukrayna kışın talep ve fiyatlar yükseldiğinde doğalgazı tutabilecek kıtanın en büyük yeraltı mağaraları ağına ev sahipliği yapıyor. AB’deki tesisler şu sıralar halihazırda kapasitelerinin sınırlarına yaklaştı ve tesislerini %70 oranlar doldurdu. Yakıtın Ukrayna’da depolanması önümüzdeki aylarda oluşabilecek bir doğalgaz kıtlığını önleyebilir.
Söz konusu plan geçen yıl rekor doğalgaz fiyatlarına ve devletlerin piyasaya müdahale etmesine yol açan krizin tekrar etmesinden kaçınmayı hedefliyor. Belçika merkezli think-tank kuruluşu Bruegel Avrupa hükümetlerinin geçen yıl tüketicileri ve şirketleri doğalgaz krizinden korumak için 646 milyar euro destek sağladığını ve bu tür bir desteği tekrarlamakta zorlanacaklarını belirtiyor.
Ukrayna’nın doğalgaz depoları yerin 2 kilometre aşağısında bulunuyor ve toplamda 30 milyar metreküp doğalgazı depolayabiliyor. Ukraynalı doğalgaz depolama sistemleri operatörü Ukrtansgaz bu alanın üçte birini kullanıma sunuyor. Söz konusu miktar AB’nin geçen yıl dördüncü çeyrekteki doğalgaz talebinin yaklaşık 10’da birine denk geliyor.
Depolama sistemlerinin kurulması içinse zaman daralıyor. Avrupa’daki depolama sahalarının eylül ayı başlarında kapasite sınırlarına ulaşması bekleniyor. Isınma talebinin sonbaharının sonlarına doğru artıyor. Bu da aşırı arz risklerini de beraberinde getiriyor. Soğukların ani bir şekilde gelmesi ise doğalgaz depolarının bir anda yetersiz kalmasına sebep olabilir.
Saalfrank, “Savaşın başlamasından bu yana, Ukrayna’daki enerji altyapısıyla ilgili riskler, maalesef son baraj patlamasında gördüğümüz gibi, muazzam bir şekilde arttı” dedi.