İş için fon yaratmanın ana kaynaklarından biri sermayedir. Hisse ihracı yolu ile elde edilen çıkarılmış sermaye, bir şirketin kayıtlı varlık sistemine tabi ortaklıkların satışı yapılmış paylarını temsil eden değerdir. Pek çok şirket, yatırımcılara hisse senedi ihraç ederek sermaye artırımına gidebilir ve başarılı olması hâlinde yatırımlarının karşılığını alabilir. Hisse senedi satışı, şirket kurucuları ya da özel yatırımcılar gibi tercih edilen hissedarlara yapılabilir.
Çıkarılmış sermaye nedir sorusunun yanıtı, ihraç edilen kapitalin ödeme alındıktan sonra çıkardığı veya artıracağı varlık cinsinden değeridir. Yatırımcılar henüz hisse senetleri kapsamında ödeme yapmamış olsa da satış değerini hesaplamak şirket için mümkündür. Söz konusu miktar, şirketin yükseltmeyi hedeflediği ve yetkili sermaye tarafından temsil edilen tutarın yalnızca bir kısmı olabilir. Çıkarılmış sermaye hesaplamasında satıştan sonra oluşan borç tutarında herhangi bir piyasa değişikliği göz önünde bulundurulmaz.
Çıkarılmış Sermaye Özellikleri Nelerdir?
İhraç edilen hisseler, imtiyazlı paylar ve adi hisse senetlerinden oluşur. Çıkarılmış sermaye, finansman kaynağı ve sınırlı borçlanma gibi avantajlara sahiptir. Hisse ihracı, şirketin sermaye artırımı için faiz ödemesi gerekmemesi nedeniyle daha kolay bir finansman sağlama yöntemi olarak kabul edilir. Bunun temel avantajı, şirkete ek finansman sağlanmasıdır.
Çıkarılmış sermayede borç finansmanı sınırlıdır. Bu sayede borç yüzdesi öz sermayeye göre daha az olur. Böylece hem şirket güvenilirliği artış gösterir hem de borçlar için faiz ödenmesi gerekmez. Çıkarılmış sermayenin dezavantaj yaratabilecek özelliği, mevcut hissedarların kontrol kaybına yol açabilmesidir. İhraç edilen hisselerin dağıtılması hâlinde belirli bir miktarda güç kaybı yaşanabilir.
Çıkarılmış Sermayenin Önemi Nedir?
Hisse senetleri ihraç etmek isteyen bir şirketin söz konusu payın tamamını satması hâlinde topladığı para, yetkili sermaye olarak adlandırılır. Bu sermaye, şirketin operasyonlarına göre ideal olarak artırmak istediği toplam tutarı temsil eder. Çıkarılmış sermaye ise yetkili sermayenin hangi kısmının satılan hisselerden elde edildiğini göstermesi sayesinde oldukça önemli bir veridir. Dolayısıyla çıkarılmış sermaye, şirketler için gerekli bir bilanço bileşenidir.
Çıkarılmış Sermaye Örneği
Çıkarılmış sermaye, örnekle ifade edilirse çok daha açıklayıcı olacaktır. Bir şirketin 100 hissesini, hisse başına 10 dolar olarak satışa çıkardığını farz edelim. Bu durumda çıkarılan sermaye miktarı, 1000 dolar olur. Söz konusu hisse satışından şirketin alabileceği maksimum miktar, tam olarak bu kadardır.
Yukarıdaki örneği kullanarak yatırımcıların hisse satın almalarının ardından senet fiyatlarının hisse başına 15 dolara yükseldiğini varsayalım. Yatırımcıların sahip olduğu bu 100 hissenin toplam değeri 1500 dolara yükselmiş olsa dahi şirket ilk hisse satışından yalnızca 1000 dolar kazanabilir. Dolayısıyla ek kazanç, şirkete değil yatırımcılara ait olur.