Ekonomist Ali Ağaoğlu ve Gazeteci Hakan Güldağ, Şans Sohbetleri’nde karşılamaya hazırlanması beklenen 2024 yılının beklentilerini ele aldı.
Ekonomim’in haberine göre, Ali Ağaoğlu ve Hakan Güldağ, Şans Sohbetleri’nde bu hafta 2024 beklentilerini ele aldı. Faiz, kur, borsa, parite, altın ve petrole ilişkin tahminlerini paylaştı.
Güldağ: Bu kez Şans Sohbetleri’ni Gaziantep’te yapıyoruz. 2024 beklentilerini ele alıyoruz. Bir kere şirketler açısından 2024, 2022 ve 2023’ten epey farklı olacak görünüyor.
Ağaoğlu: İki yıldır faizde bir arızamız vardı. Bu dengesizlik yarattı. Gayrimenkul piyasasında da dengesizlik yarattı. Şimdi denge arıyoruz. Politika faizinde yılı yüzde 40 ile kapatırız.
Güldağ: Bir faiz artışı daha ihtimalini göz ardı etmeyelim. Vitesi küçülteceği kesin ama bir 250 baz puan daha gelir. Merkez Bankası 2024 enfl asyon beklentisinin üst sınırını 42 olarak belirledi. Onun üzerinde kapatmak isteyebilir. KKM dönüşleri için de gerekli.
Ağaoğlu: Arada faiz artışı olabilir ama 2024’ü de 40’la kapatırız. Yabancının sorduğu iki soru var: Mehmet Şimşek görevde kalacak mı? KKM’yi ne yapacaksınız? Buna net yanıt vermeden yabancı yatırımcı gelmeyecek.
Güldağ: Yabancı gelmeye başladı…
Ağaoğlu: Gelebilecekleri köprüleri yıktık. Önce yollarını açmak gerekiyor.
Güldağ: Sinyalini veriyor Şimşek…
Ağaoğlu: Sinyalle vakit kaybedecek halimiz yok. Swap kanallarını açmadığınız sürece para gelemez ki…
Güldağ: Belli ki, o geliş de kontrollü olsun isteniyor. Şimdilik Merkez Bankası, bankalarla swap yaparak TL verip, döviz alıyor. Rezervlerini de büyütüyor. Dövizi bankalara bulduruyor. Bir nevi, bankaları döviz borçlanmaya itiyor. Bankaların sendikasyonları çevirme oranı yüzde 150’lere çıktı. Kur doğru yönetilirse, 2024’ün ikinci yarısında daha pozitif bir beklenti hakim.
Ağaoğlu: Kur tarafında bir hesap yaptık. 2019, 31 Aralık’taki 5,45 düzeyine göre yaptık. İTO enflasyonu ile Amerika’daki tüketici enflasyonunu karşılaştırdık. 2019 sonuna göre şu andaki dolar kuruna göre TL’nin 25 lira olması gerekiyor. Ama aynı hesabı 2021 sonu ile yaptığımızda dolar kuru 35-39 TL düzeyinde çıkıyor.
Güldağ: İhracatçının isteğine yakın…
Ağaoğlu: Dolar 35-40 olduğunda Türkiye’deki bütün problemler çözülecek değil tabii. Ama enfl asyon farkını bir şekilde kura yansıtmak gerekiyor. O da seçimden sonra olacak.
Güldağ: Büyük bir sıçrama olmaz…
Ağaoğlu: Hayır ama dolar-TL’de düzeltmeye ihtiyaç var. Uzun vadeye yayılmayan kademeli düzeltme olabilir.
GÜLDAĞ: ENFLASYON TAHMİNİN NEDİR?
Ağaoğlu: Bir ekiple yaptık tahminleri. 2024 sonu enflasyon tahmini 39.
GÜLDAĞ: DOLARI KAÇ TAHMİN ETTİNİZ?
Ağaoğlu: 42-43 TL arasında…
Güldağ: Kredi derecelendirme kuruluşları, not artırma eğilimine girdi. Büyük fonlar da TL’ye işaret ediyor. TL’de hızlı bir değerlenme olursa…
Ağaoğlu: Not artışı tek başına işe yaramaz. Swap kanalları açılmadığı sürece…
Güldağ: Bir yol bulurlar. Epeydir olmayan oluyor çünkü… Dünyanın önde gelen yatırım bankaları TL öneriyor. Devlet, banka, şirket hangi eurobond’a bakarsan bak Türkiye’ninkiler başkalarına göre çok daha iyi performans gösteriyor. Mesele kura kaldı…
Ağaoğlu: Meseleye kur olarak baktığımızda bu faiz ortamında yönetilebilir durumda. Diğer iyi haber yeni gümrük birliği anlaşması. Artık görüşülüyor. Gelişen yerinde üretim veya yakında üretim eğilimi Türkiye için büyük bir şans. Türkiye için başka büyük bir şans daha var. Yapay zeka tüm dünyada müthiş bir çeşitlenme imkanı olacak. Kur tarafındaki olumsuz beklentileri yatıştıracak. Merkez Bankası döviz rezervlerine bakıldığında swap köprüsünü açmak için onu bekliyorlar. Güveni oluşturduğunuz zaman kimse gidip dolar almayacak. Ama yabancıyı ikna etmeden önce kendimizi ikna etmemiz lazım.
Güldağ: Gördüğüm içeride de, dövizden TL’ye geçme iştahı artıyor.
ALTINDA YENİ REKOR FAİZLERE BAĞLI
GÜLDAĞ: ALTIN VE GÜMÜŞTE BEKLENTİLER NEDİR? ÇOK HAREKETLİ ŞU SIRA…
Ağaoğlu: Bu haftanın başında altın tarihi rekorunu gördü. Gel gör ki, bu tarihi rekor kaç diye sorduğunuzda bilmiyoruz.
GÜLDAĞ: 2,148 DOLAR OLMADI MI ONS ALTIN?
Ağaoğlu: O da söylendi. 2,145 dolar seviyesi de rekor olarak söylendi. Eskiden iki kaynak vardı. Şimdi öyle değil, herkesin cep telefonlarında ayrı rekor kırılıyor. Aynen kripto paradaki gibi oldu. 28-30 majör bitcoin borsası var, her birinin zirvesi farklı olabiliyor.
GÜLDAĞ: ŞİMDİ YİNE O 2,140’LI SEVİYELERİ GÖRÜR MÜ ALTININ ONS FİYATI?
Ağaoğlu: Altında asıl hareket 7 Ekim’de Hamas saldırısı ile başladı. 2,133 ile 135 arasında boşlukla açıldı. Buraya gelecek bir gün bu altın.
Güldağ: 2,010’u aşarsa 2075’e gider diyordun, aştı ama geri geldi…
Ağaoğlu: 2,010 kritikti. 2,070’lerde gelebilirdi yeni rekor. Ama altında çok sert bir yükseliş görüldü. Sertti ama kalıcı değildi. Kalıcı da olamadı çok hızlı satış geldi. Fırsat bu fırsat deyip yıllardır altın tutup bir türlü para kazanamayanlar da satışa geçti. 2,010 yine kritik eşik ama ben aşağı gideceğini düşünüyorum. 2024’te faiz indirimleri eğer hızlı olursa altındaki bir sonraki hedef 2,200’lü seviyeler. 2,175-2,225 bandı. Yukarı aşılacağını zannetmiyorum. Altının üretim maliyetleri o kadar da hızlı artmadı doğrusu…
GÜLDAĞ: GÜMÜŞ İÇİN BEKLENTİN NEDİR?
Ağaoğlu: Altın 2,010’a çıkarken gümüş çok daha hızlı hareket etti. Altın gümüşe göre daha değerli şimdi. Gümüş ise aşağı gidiyor.
BORSADA BEKLENTİ 3,20 DOLARLARDA
Güldağ: Borsa’da ne bekliyorsun? Dolar bazında bakarsak 2.70-2.75 dolar seviyesindeyiz. Daha önce 5 dolar seviyelerini de görmüştük.
Ağaoğlu: Hem de 3 kere gördük. Ama bu yıl, dolar bazında büyük hareket beklemiyorum. Hareket, yabancıların gelip gelmeyeceğine bağlı. 8,5 milyon yatırımcıya geldik ama çoğunun finans okuryazarlığı güçlü değil. Ev, otomobil, motosiklet alamayan borsaya geldi. Şimdi borsaya alternatifler geliyor faiz artışlarıyla. Üstelik daha güvenli…
GÜLDAĞ: PEKİ, 2024’E İLİŞKİN TAHMİNİN NEDİR?
Ağaoğlu: Borsa, dolar bazında önce geri çekilecek. Tahminim en düşük 2,25 dolar seviyesi. Yukarıda da 3,20 dolar. Bu seviye aşılmadığı takdirde 2,20 seviyesinde yılı bitirir. Yeni bir rekora gidecek altyapı şu anda müsait değil. Borsada artık gerçekten seçici olmayı önereceğim.
Güldağ: Bakan Şimşek’in ‘ihracata yönelin’ dediği bir dönemde, iç talep düşük kalır. Dış talep de hemen yerine gelmez. Maliyetler ise artmaya devam edecek. Çoğu şirket bilançosu dolar bazında iyi performans gösteremez. Gerçekten katma değerli iş yapanların öne çıkacağı bir dönem olacak. Yine de, yan yollara sapmazsak, 2024’de TL varlıklara geçişin ve yabancı ilgisinin artması yüksek ihtimal.
Endüstriyel metallerde aşağı, tarımda yukarı…
GÜLDAĞ: EMTİA TARAFINDA BEKLENTİLERİN NEDİR?
Ağaoğlu: Önce bakır tarafına değineyim. Çin çok hızlı tek haneli büyümelere indi. Hatta yüzde 5’in üzerinde dahi kalamayacak görünüyor. Bu da endüstriyel metaller tarafında fi yat artış hızını sınırlıyor. Çin’in fi yatları manipüle etme ihtimalinin çok arttığı dönemdeyiz. Endüstriyel metallerde fiyatları aşağı yönlü bekliyorum.
GÜLDAĞ: TARIMSAL EMTİADA NE BEKLİYORSUN?
Ağaoğlu: Tarımsal emtiada yüksek faizler nedeni ile ciddi düşüşler yaşandı. Şimdi faizlerin düşme ihtimali fi yatları biraz yukarı ittirebilir. Üretimde özellikle mısır ve buğday tarafında sıkıntı var. Ukrayna’da buğdayda sıkıntı yaşanabilir.
GÜLDAĞ: YA PETROL FİYATLARI NE OLUR?
Ağaoğlu: İyi haberi vereyim. Hürmüz Boğazı’nın kapanmaması şartıyla, ki beklemiyorum, petrol fi yatları 2024’te 65-70 dolarda seyredecek.
DÜNYADA DOLARIN DEĞER KAYBETTİĞİ DÖNEM OLUR
GÜLDAĞ: EURO/DOLAR PARİTESİ 2024’TE NE YAPAR?
Ağaoğlu: 1,05-1,15 arasında dalgalanacak. Çok büyük dalgalanmalar beklemiyorum. Hem Fed, hem de Avrupa Merkez Bankası faiz artırım döngüsünün sonuna geldi. Yalnız piyasa gereğinden hızlı faiz indirimi bekliyor. Fed’den 125 baz puan, Avrupa Merkez Bankası’ndan 150 baz puan bekleniyor. Gerçekçi değil.
GÜLDAĞ: SEN NE ZAMAN VE NE KADAR BEKLİYORSUN?
Ağaoğlu: İkinci yarıdan itibaren indirim sezonu başlayacak. 50 Fed, 75 baz puan Avrupa Merkez Bankası’ndan gelir. Avrupa’nın işi daha zor çünkü Avrupa’daki talep daralması daha fazla. Bu durumda önce Euro teknik olarak değer kaybedecek ama sonrasında toparlanacak. Benim gördüğüm 1,06 en düşük, yukarıda da 1,12.50-13 bandı var. Fed’in indirimleri sonradan gelecek çünkü. Doların dünya konjonktüründe değer kaybettiği bir dönem yaşayacağız.