ABD Başkanı Donald Trump’ın çarşamba günü devreye giren “karşılıklı” gümrük tarifelerine 90 günlük bir ara verdiğini açıkladı. ABD borsaları ise nefes kesen bir hızla yükseldi. Ancak Trump’ın bu kararı Çin’i kapsamıyor.
Trump’ın adeta piyasaları cezalandıran nitelikteki gümrük tarifeleri konusundaki tutumunda bir miktar yumuşama sinyali vermesi Wall Street çevrelerinin aradığı şeydi. Dolayısıyla Trump, sosyal medya platformu Truth Social’da tarifelere çoğunlukla ara verdiğini duyurduğunda, yatırımcılar alım için hemen harekete geçti.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
ABD borsaları ani bir sıçramayla tarihi bir ralli gerçekleştirdi. Dow Jones Sanayi Endeksi 2.963 puan (yaklaşık %7,87) yükseldi. S&P 500 Endeksi %9,52, teknoloji ağırlıklı Nasdaq Bileşik Endeksi ise %12,16 arttı.
ABD borsalarının gösterge endeksi S&P 500’ün Ekim 2008’den bu yana en iyi seansını gerçekleştirdi. Ayrıca, söz konusu yükseliş 1957’den bu yana kullanılan modern endeks versiyonunda tarihteki en iyi üçüncü performans olarak kayıtlara geçti. Nasdaq ise Ocak 2001’den bu yana en güçlü ve tarihindeki en büyük ikinci yükselişini yaşadı. Dow Jones da son beş yılın en iyi performansını sergiledi.
CNN Business’ın haberine göre SWBC Yatırım Direktörü Chris Brigati “Piyasalardaki bu ani ve sert yükseliş, yatırımcıların konuyla ilgili netlik arayışının ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor,” dedi.
S&P 500’de neredeyse tüm şirketler yükselişteydi. S&P 500 hisse senetlerinde Amazon %11,98; Nike %11,36; United Airlines %26,14; Delta Air Lines %23,38 ve American Airlines %22,6 oranında değer kazandı. Nasdaq’ta ise Apple %15,33; Nvidia %18,72; Palantir %19 ve Tesla %22,69 oranında yükseldi.
S&P 500, sadece iki gün önceki dip noktasından bu yana %12,86 arttı. Ancak endeks yine de Trump’ın 2 Nisan’da ilk “karşılıklı” tarifeleri duyurduğu günden bu yana %3,7 düşüşte. Nasdaq da aynı tarihten bu yana %2,7 ekside.
Trump’ın son açıklamasından önce, S&P 500 Endeksi ayı piyasası sınırına yaklaşmıştı ve sadece yedi hafta önceki zirvesinden %20 düşme noktasına gelmişti. Endeks hâlen şubat ayındaki rekor seviyesinin %11,2 altında seyrediyor.
Harris Financial Group’tan Jamie Cox “Trump, bugün piyasaya tarifeler konusunda ne kadar öngörülemez olduğunu bir kez daha gösterdi. Çünkü ne zaman sona ereceğini sadece o biliyor” açıklamasında bulundu.
Trump, çarşamba sabahı sosyal medya platformu Truth Social’da yatırımcılara şöyle seslendi: “Sakin olun!” ve “Şu an alım yapmak için harika bir zaman!!!”
Trump gazetecilere yaptığı açıklamada tarifeler konusunda geri adım atmasının borsayla bağlantısı olup olmadığını net olarak söylemekten kaçındı ve “Şu an piyasa gerçekten çok iyi” demekle yetindi.
Trump’ın ‘parlak zekası’
Çarşamba günü ABD’de sabah saatlerinde Çin’in ABD’ye karşı tarife misillemesi yaptığı, AB’nin ise Trump’ın tarifelerine karşı önlem almakta olduğu izleniyordu. ABD borsaları ise karışık bir seyir izliyordu.
Ancak Trump, Çin dışındaki ülkelere uygulanan tarifelerin tekrar evrensel %10 seviyesine indirildiğini duyurduğunda, piyasalar sert yükseldi. Çin ise büyük bir istisna olarak kalmaya devam ediyor: ABD, Çin’den yapılan ithalata yönelik tarifeleri mevcut %104 seviyesinden %125’e çıkardı.
CNN’in haberine göre, bir etkinlik sırasında ABD Senatörü John Barrasso’nun “Piyasa sizin parlak zekânızı görüyor,” sözlerine Trump şöyle yanıt verdi:
“Evet, neredeyse 7 puanlık bir artış, 2.500 puan… Böyle bir şey görülmedi. Bu bir rekor olacak.”
Yatırımcılar hâlâ endişeli
Tüm bu gelişmelere rağmen, ticaret savaşının büyümesi, küresel ekonomiyi ve ABD’yi bu yıl içinde resesyona sürükleyebilir. İşletmeler ve tüketiciler, ek vergi maliyetlerini üstlenmek zorunda kalacak ve belirsizlik nedeniyle istihdam ile tüketici harcamalarında düşüş gözleniyor.
Wall Street’in korku endeksi olarak da bilinen CBOE Volatilite Endeksi (VIX) Trump’ın açıklaması sonrası %35,75 düştü. Ancak endeks sabah saatlerinde 50 seviyesini aşarak aşırı volatilite sinyali vermişti.
VIX, yalnızca 2008 Küresel Finans Krizi’nde ve 2020 pandemisinin başında bu seviyelere ulaşmıştı. Hargreaves Lansdown’dan Susannah Streeter “ABD ve Çin, geri adım atmakları sürece şu an için tam anlamıyla bir ticaret savaşının içindeymiş gibi görünüyorlar. Bu da yatırımcıların neden bu kadar hassas olduğunu ve piyasalarda bu denli büyük dalgalanmaların neden yaşandığını açıklıyor” ifadelerine yer verdi.
