Gençler arasında kullanımı hızla yaygınlaşan popüler sosyal medya platformu TikTok, kara para tuzağının yeni adresi oldu. Uzmanlar, suç dünyasının, dijital platformları yeni suç alanı olarak seçtiğine vurgu yaptı.
Son yıllarda popüler olan ve gençler arasında kullanımı hızla yaygınlaşan sosyal medya platformu TikTok üzerinden kara para aklandığı iddiaları geçtiğimiz gün düzenlenen operasyonla gündeme geldi.
Emniyet Genel Müdürlüğü, sanal para ticareti yoluyla haksız kazanç sağlayanlara yönelik düzenlediği operasyonda aralarında fenomenlerin de bulunduğu 120 kişiyi gözaltına aldı. 4 binden fazla banka hesabını incelenirken, 1,2 milyar lira para akışı olduğu tespit edildi. Kredi kart bilgilerinin şikayetçilerin bilgisi ve rızası dışında bazı şahıslarca ele geçirildiği ve bu kartlarla TikTOK’tan jeton (platformda kullanılan sanal para) satın alınarak aynı platformda yayın yapan yayıncılara gönderildiği belirlendi. Suçlamalar ise, “bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık”, “banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması”, “suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama”, “suç işlemek amacıyla örgüt kurma.”
“DİJİTAL DÜNYA GELİŞTİKÇE SUÇ DÜNYASI DA DEĞİŞİYOR”
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, konunun suçun dönüşümü bağlamında ele alınması gerektiğini söyledi. Dijital dünyanın olanakları geliştikçe suç dünyasının da bu alanları kullanarak kendine rant elde etmeye devam edeceğini vurgulayan Prof. Dr. Eraslan, “Buna dijital Ar-Ge diyoruz. Dijital dünyada normal bir eğlence aracı bir anda farklı bir suç alanı haline gelebiliyor. TikTOK, mikro video ve eğlence aracı ama bu sadece görünen yüzü” dedi.
“BU PARA İZİNİ KAYBETTİRİYOR”
Bu dijital platformlarda jeton ya da hediye adı altında oluşan bir dünya olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Eraslan, “Mesela canlı yayınlarda bir gül gönderimi 90 kuruş, bir araba gönderimi 3 bin TL. Para aktarımının olduğu bir sistem. Böyle bir sistemin suç dünyasının kullanacağına dair uyarılar yapmıştı. Burada paranın alıcısı ve göndericisi önemli. Sıcak para akışı olan bir sistem ve bu para izini kaybettiriyor. Para x kentinden geliyor ama nereye gittiği bilinmiyor. Suç dünyasının en sevdiği sistem” diye konuştu.
KARA PARA LEGALLEŞTİRİLİYOR
Fenomen diye tabir edilen kişilerin seçilmesinin nedenini de Prof. Dr. Eraslan şöyle açıklıyor: “Bu paranın dikkat çekmemesi gerekiyor. 10 takipçili iki video yayınlanan hesaplara 500 bin lira gönderildiğinde bu dikkat çeker. Ama geniş takipçili hesaplarda dikkatten kaçabiliyor. Burada vatandaşın yapması gereken şey böylesi yerlerde finansman süreçlerine girmemeleri. Gönderilen paranın kaydı yok, vergisi yok. Buradan kazanç sağlayan kişi böyle açıkları kullanıyor. Paranın takibi de yapılamadığı için terör finansmanına mı gidiyor, kara para mı aklanıyor bu bilinmiyor. Legalleşmeyen para dediğimiz kara para normal yasal döngüye girebilmesi için birtakım yerlerden geçmesi gerekiyor TikTOK da bu yerlerden biri haline geldi.”
Bu konuda MASAK ve emniyetin gerekli birimlerinin yoğun mesai harcadığını da sözlerine ekleyen Prof. Dr. Eraslan, “Hiç kimsenin aklına gelmeyen bir sosyal medya platformu bir anda kara para finansmanında kullanılabiliyor. Yarın başka bir yol bulabilirler. Para alışverişinin olduğu dijital dünya buna çok açık ve biz buna suçun dönüşümü diyoruz” dedi.
KARA PARA AKLAMA OLAYI SOSYAL MEDYADA HIZLA YAYILIYOR
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, TikTOK’ta gerçekleştirilen dolandırıcılık olayının benzerinin geçen sene başka bir sosyal medya platformu Twich üzerinden yapılan operasyonu hatırlattığını dile getirdi.
Kırık’ın dikkat çektiği bir noktada kara para aklamanın sosyal medya mecralarında hızla yayılması. “Sosyal medya mecralarının denetimsiz ve görece daha kontrolsüz yapısı ne yazık ki bu suçların yaygınlaşmasına neden olmuştur” diyen Kırık sözlerini şöyle sürdürdü:
“Burada fenomen olmak ve kısa yoldan kazanç elde etme gayesinin de özellikle gençler arasında yaygınlaştığının altını çizmek gerekmektedir. Nitekim Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), TikTok kullanıcısı yerli ve yabancılara yaklaşık 1,5 milyar lira aktarıldığını, bazı hesapların bu platformu para aklama ya da terörün finansmanı için kullandığını tespit etmiş ve bu olay üzerine soruşturma başlatılmıştı. Kredi kartı bilgileri çalınan vatandaşların mağdur olduğunun altını çizmek gerekmektedir. Bu kartlarla alınan jetonlar önce fenomenlere gönderilmiş ve fenomenlerle anlaşılarak belli bir miktar daha sonra tekrardan siber hırsızlara geri gönderilmiştir. Böylece çalınan kredi kartlarıyla birlikte var olan kara para aklanmıştır.”
BU ÖNLEMLERİ İHMAL ETMEYİN
Doç. Dr. Ali Murat Kırık, bu noktada kredi kartlarının korunması için tüketicilerin alması gereken önlemleri de şöyle sıraladı:
“Kart bilgilerinizi gizli tutun ve yalnızca güvenilir ve güvenli web sitelerinde kullanın. Güçlü ve benzersiz parolalar kullanarak hesaplarınızı koruyun. Güvenli bir internet bağlantısı kullanın ve genel Wi-Fi ağlarından kaçının. Güvenilir ve şifreli bağlantı (HTTPS) kullanan web sitelerini tercih edin. Bankanızın bildirim hizmetlerini etkinleştirerek hesap hareketlerini izleyin. Düzenli olarak hesap ekstresini kontrol edin ve şüpheli işlemleri hemen bildirin. Güncel antivirüs yazılımı kullanın ve phishing e-postalarına, sahte web sitelerine veya şüpheli bağlantılara dikkat edin. Bu önlemleri alarak, kredi kartı bilgilerinizi koruma altına alabilir ve potansiyel sahtekarlıklara karşı daha güvende olabilirsiniz.”